Ks. Jacek Kempa o Drodze Synodalnej w Niemczech jako odpowiedzi na „znaki czasu”
Teologiczną koncepcję „znaków czasu” leżącą u podstaw niemieckiej Drogi Synodalnej (NDS), która postrzega siebie jako odpowiedź na te „znaki” analizował dziś ks. prof. Jacek Kempa, dziekan Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego. Prelekcję wygłosił podczas międzynarodowej konferencji pt. „Metodologia czytania 'znaków czasu’”, która odbywa się 9 i 10 kwietnia w Warszawie. Wydarzenie zorganizowały Akademia Katolicka w Warszawie oraz katolicka organizacja niemieckich katolików – Renovabis.
Ks. prof. Kempa przypomniał o kluczowym kontekście zwołania NDS, jakim było ujawnienie licznych przypadków przemocy seksualnej w Kościele katolickim i brak adekwatnej reakcji ze strony władz kościelnych. Podkreślił, że ten fakt rzutuje na przebieg obrad i ujęcie tematyki, a sama NDS jest w całości odpowiedzią na to wyzwanie.
Analizując dokumenty NDS, ks. Kempa zauważył brak formalnej definicji „znaków czasu”, choć termin ten jest często używany. Przytoczył jednak kluczowy fragment „dokumentu orientującego”, który zbliża się do definicji: „Zadaniem Kościoła jest składanie świadectwa prawdzie Bożej. Kościół potrafi je wypełniać tylko wtedy, gdy obok Pisma i Tradycji uważnie bada i interpretuje także znaki czasu pod kątem śladów zbawczo-wyzwalającej Bożej obecności. Bo to znaki czasu umożliwiają ważny przystęp do odkrywania Boga w historii i współczesności ludzi”. Teolog podkreślił, że w tym ujęciu Bóg przemawia przez „znaki czasu”, które nie są jedynie kontekstem, ale miejscem „zbawczej, wyzwalającej obecności Boga”, co znajduje uzasadnienie w świetle Pisma i Tradycji, gdzie wyzwolenie jest kluczową kategorią zbawienia.
Ks. Kempa podkreślił, że niemiecka Droga Synodalna rozumie „znaki czasu” jako wezwanie do działania, a interpretowanie w ich świetle słowo Boga ma charakter nie tylko informacyjny, ale i apelacyjny. Dokumenty NDS wskazują konkretne elementy współczesności jako teologiczne „znaki czasu”, w tym różnorakie dążenia do wyzwolenia, znajdujące uzasadnienie w rozumieniu zbawczego działania Boga jako wyzwalającego. Najważniejszym zidentyfikowanym „znakiem czasu” jest „krzyk ofiar przemocy seksualnej”, który wzywa do głębokich reform w Kościele i przewartościowuje jego punkty koncentracyjne, zyskując rangę wezwania od samego Boga.
Oceniając podejście niemieckiej Drogi Synodalnej do „znaków czasu” ks. Kempa zauważył, że jej dokumenty odwołują się głównie do klasycznych tekstów Jana XXIII i „Gaudium et Spes”, pomijając nowszą refleksję teologiczną i dokumenty Kościoła. Jego zdaniem, Jan XXIII, wprowadzając kategorię „znaków czasu”, miał na celu przywrócenie wrażliwości na świat jako miejsce objawiania się Boga, a nie tworzenie zamkniętego katalogu zjawisk.
– Koncepcja znaków czasu jest raczej próbą przywrócenia wrażliwości na świat jako taki, jako miejsce objawiania się Boga. Przeciwstawia się myśleniu, że świat to niema scena ogłaszania Słowa Boga, które to ogłoszenie zostało już zamknięte czy wyczerpane w przeszłości. Innymi słowy moim zdaniem w inicjatywie papieża Jana i Soboru nie chodzi o wyszukiwanie poszczególnych fenomenów „znaków czasu”, ale o zainicjowanie stałego rozpoznawania głosu Boga we współczesnym biegu dziejów – mówił teolog.
Ks. Kempa wskazał, że pomogłoby to podkreślić potrzebę stałego „rozeznawania”, a także wymiany i komunikacji, co jest charakterystyczne dla synodalności. Wyraził przekonanie, że Jan XXIII swoją nauką o znakach czasu nie proponuje nowego locus theologicus ani nie przestawia akcentów w diagnozowaniu woli Boga, ale nawiązuje do starszej, tradycyjnej koncepcji jej rozpoznawania: “Jan XXIII nawołuje na nowo do uważności na głos Boga wśród ludzkiego świata ‘tu i teraz’”. Teolog podkreślił konieczność fundamentalnego i odpowiedniego dla współczesnych pytań namysłu nad naturą Bożego działania w świecie oraz nad stosunkiem tego działania Boga do Jego pełnego objawienia w Chrystusie.
The post Ks. Jacek Kempa o Drodze Synodalnej w Niemczech jako odpowiedzi na „znaki czasu” first appeared on eKAI.