Pogrzeb biskupa ewangelicko-reformowanego Zdzisława Trandy, byłego prezesa Polskiej Rady Ekumenicznej

Pogrzeb bp. Zdzisława Trandy odbył się 8 marca w Warszawie. Zasłużony biskup Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w latach 1978-2002 i prezes Polskiej Rady Ekumenicznej w latach 1990-1993, jeden z liderów ruchu ekumenicznego w Polsce, zmarł 24 lutego w setnym roku życia. Spoczął na stołecznym cmentarzu ewangelicko-reformowanym obok swej żony Janiny.

Żegnamy „pogodnego człowieka”. Mimo, że pogrzeb zazwyczaj kojarzy się ze śmiercią i stratą, „chcemy dzisiaj mówić o życiu: długim, spełnionym, doświadczonym, wierzącym i dobrym”, powiedział odprawiający nabożeństwo żałobne w kościele ewangelicko-reformowanym miejscowy proboszcz ks. Michał Jabłoński. Zaznaczył, że spotkania z bp. Trandą były wzbogacające, „sprawiające, że człowiek stawał się lepszy i z nadzieją patrzył w przyszłość”. Podziękował zmarłemu za to, że swoją służbą nauczył nas, iż życie może być „każdego dnia pełne sensu”. Podziękował za odwagę, jasność wyrażania myśli, poczucie humoru, „radość mimo wszystko i mimo wszystkich”, chęć dzielenia się swoim doświadczenie wiary, „a to nie raz uratowało czyjąś umęczoną duszę”.

Kazanie wygłosił obecny biskup Kościoła Ewangelicko-Reformowanego Semko Koroza. Wspominał „pastora, który był znany przez wszystkich i wszędzie”, człowieka „ciepłego, życzliwego, cierpliwego”, z natury cichego i skromnego. Jego życie zawarte jest nie tyle w funkcjach, które pełnił, ale „przede wszystkim w świadectwie miłości, które składał”. „«Oto człowiek, którego kocham» – mówi do nas nasz Bóg. (…) Dziś to samo mówi temu, który odszedł, naszemu bratu Zdzisławowi, by dać mu pewność tego, że sądzi go jedynie swoją miłością w nadziei zmartwychwstania” – zakończył bp Koroza.

Wśród żegnających bp. Trandę był prezes Polskiej Rady Ekumenicznej bp Andrzej Malicki. „Pozostanie w naszej pamięci jako osoba szczerej i głębokiej wiary, otwarta na drugiego człowieka i zaangażowana w relacje ekumeniczne” – zapewnił zwierzchnik Kościoła ewangelicko-metodystycznego. Scharakteryzował zmarłego jako człowieka „wysokiej kultury”, który „budził szacunek”, dlatego „chciało się go słuchać”. „Przyjmowałem jego wskazówki jak od starszego, bardziej doświadczonego duchownego i jako brata w Chrystusie” – wyznał bp Malicki. Śmierć bp. Trandy „to wielka strata, choć wiemy, że teraz przebywa już w domu Ojca, gdzie nie ma bólu, nie ma chorób i nie ma cierpienia”, wskazał prezes PRE. „«Chrystus zmartwychwstał!» – tym paschalnym pozdrowieniem żegnam zmarłego współbrata Zdzisława w nadziei spotkania się z nim w wieczności oraz z naszym wspólnym Panem Jezusem Chrystusem” – powiedział bp Malicki.

Siostra Gaudencja Kus odczytała list kondolencyjny sekretarza generalnego Konferencji Episkopatu Polski. Bp Marek Marczak podkreślił charakteryzujące bp. Trandę pragnienie budowania jedności wśród chrześcijan. Był przez wielu postrzegany jako przewodnik na drodze dialogu ekumenicznego. Jego „dążenie do pojednania i wspólnej modlitwy chrześcijan niezależnie od konfesji były w świecie pełnym podziałów prawdziwym świadectwem miłości Bożej”. „Jesteśmy wdzięczni Bogu za dar jego pięknego i owocnego życia” – stwierdził bp Marczak, zapewniając, że Kościół katolicki w Polsce zachowa go w swojej pamięci. „Ufamy, że nasz Zbawiciel Jezus Chrystus przyjął go do swego królestwa” – napisał sekretarz generalny KEP.

Zdzisław Tranda urodził się 18 grudnia 1925 r. w Poznaniu, w rodzinie inteligenckiej. Był mężem Janiny z domu Bolesławskiej (1928-2018), ojcem Andrzeja i Hanny. Miał troje wnucząt i pięcioro prawnucząt.

W latach 1947-1948 studiował na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Wrocławskiej, w latach 1948-1952 odbył studia na Wydziale Teologii Ewangelickiej Uniwersytetu Warszawskiego. Został ordynowany na duchownego 16 listopada 1952 r. w Warszawie. W latach 1952-1982 był wikariuszem, a potem administratorem Parafii Ewangelicko-Reformowanej w Łodzi, proboszczem w Zelowie. Okresowo administrował też dodatkowo parafiami w Strzelinie i Pstrążnej k. Kudowy Zdroju. 8 kwietnia 1978 r. został wybrany przez Synod na biskupa Kościoła, pozostał na tym urzędzie do 2002 r. Od 1982 r. do 2002 r. był też pierwszym proboszczem Parafii Ewangelicko-Reformowanej w Warszawie.

Przez wiele lat działał w Komisji Ewangelizacji Polskiej Rady Ekumenicznej, w ramach której organizował ewangelizacje ekumeniczne, seminaria dla pracowników służby zdrowia i duszpasterzy (m.in. na temat narkomanii, pomocy osobom z niepełnosprawnością i umierającym). Jako prezes Polskiej Rady Ekumenicznej witał papieża Jana Pawła II 9 czerwca 1991 r. podczas historycznego nabożeństwa w warszawskim kościele ewangelicko-augsburskim Świętej Trójcy. W 2000 r. był jednym z sygnatariuszy deklaracji siedmiu Kościołów w Polsce o wzajemnym uznawaniu chrztu. Od 1997 do 2005 r. przewodniczył Komitetowi Krajowemu Towarzystwa Biblijnego w Polsce. Brał udział w wielu międzynarodowych spotkaniach ekumenicznych, m.in. w VII Zgromadzeniu Ogólnym Światowej Rady Kościołów w Canberze (1991), a także w kilku zgromadzeniach ogólnych Konferencji Kościołów Europejskich. W 1990 r. doprowadził do podpisania deklaracji wspólnoty urzędu pastorskiego i sakramentów przez Kościół Ewangelicko-Reformowany i Kościół Ewangelicko-Metodystyczny.

Za swoim długoletnim zwierzchnikiem i prezesem Polskiej Rady Ekumenicznej, pastorem Janem Niewieczerzałem, bp Tranda uważał, że „ekumenia bez Kościoła Rzymskokatolickiego byłaby niepełna”. – Trudno myśleć o jedności organizacyjnej chrześcijan. Za to o duchowej jak najbardziej. Razem działamy dla dobra całego chrześcijaństwa. Ważne, żeby to co, różni, nie dzieliło. Żeby spojrzeć na siebie z miłością – mówił przy okazji swych 90. urodzin.

W czasie stanu wojennego otwarcie krytykował brutalne działania ZOMO wobec demonstracji ulicznych. W 1984 r. podczas nabożeństwa ekumenicznego w kościele ewangelicko-reformowanym w Warszawie odmówił modlitwę o uwolnienie aresztowanego przez władze komunistyczne obrońcy w procesach politycznych mec. Macieja Bednarkiewicza. Dzięki jego staraniom w 1981 r. zaczęto nadawać przez radio nabożeństwa odprawiane w Kościołach mniejszościowych.

Wchodził w skład Rady Krajowej i przewodniczył Komisji Programowej Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, otrzymał też Nagrodę im. św. Brata Alberta. W 2002 został odznaczony Medalem Polonia Mater Nostra Est. W roku 2012 został laureatem Nagrody „Pontifici – Budowniczemu Mostów”, przyznawanej przez warszawski Klub Inteligencji Katolickiej. W styczniu 2021 otrzymał Nagrodę Polskiej Rady Ekumenicznej.

Jego artykuły i kazania publikowane były w czasopismach, a przyczynki w publikacjach zbiorowych. W 2020 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego Semper ukazała się publikacja zbiorowa pt. Człowiek mądrego serca: „Zdzisław Tranda. Pastor – biskup – ekumenista”, której redaktorami byli: Grzegorz Polak, Barbara Stahlowa i Hanna Tranda.

The post Pogrzeb biskupa ewangelicko-reformowanego Zdzisława Trandy, byłego prezesa Polskiej Rady Ekumenicznej first appeared on eKAI.